Julianna Maksymilianna Henckel von Donnersmarck
Julianna Maksymilianna Henckel von Donnersmarck
Julianna Maksymilianna Henckel von Donnersmarck urodziła się w 1651 roku pochodziła z rodziny von Coob. Wyszła za Leona Ferdynanda Henckel von Donnersmarcka, który od 1671 r. był właścicielem Bytomia. Za jego czasów w 1697 roku ziemia bytomska otrzymała status „Wolnego Państwa Stanowego”. Wkrótce po otrzymaniu nadania od cesarza Leopolda I, Leon Ferdynand zmarł.
Wtedy rządy przejęła jego żona, ponieważ ich synowie byli jeszcze małoletni. J.M. Henckel von Donnersmarck przez 12 lat (1698-1710) rządziła w Bytomiu. Miała własne dobra koło Legnicy, które sprzedała w 1713r. i kupiła Żyglinek. Z racji sprawowanej godności zasiadała w Sejmie Śląskim. (Sejm Śląski , Książęcy powstał w XV wieku i jest porównywalny z sejmikami w Polsce. Na Śląsku, podzielonym od XIII wieku na wiele księstw na zwoływanych przez króla Czeskiego posiedzeniach stanowych mogli pojawiać się tylko władcy –– stąd określenie „książęcy”, lub wolni panowie stanowi. Ponadto swojego przedstawiciela przysyłał Wrocław i będący jednocześnie księciem nyskim biskup wrocławski.
Rozstrzygała sprawy sądowe między mieszkającą na terenie ziemi bytomskiej szlachtą, była damą orderu Gwiaździstego Krzyża. Dla mieszkańców miasta była życzliwa i utrzymywała z nimi dobre stosunki.
W czasie jej regencji doszło do konfliktu między nią ,a właścicielem sąsiedniego Bobrka, Kasprem Pelhrzimym o prawo wydobywania galmanu na terenie tej wsi. Pelhrzim wydał zgodę na kopanie Jerzemu Giesche handlarzowi z Wrocławia, a Julia Maksymiliana twierdziła, że tylko oni mają przywilej na taką eksploatacje. We 1702r Pelhrzim wygrał ten spór ,a dwa lata później Giesche dostał od cesarza prawo na eksploatacje galmanu na całym Śląsku. J.M. Henckel von Donnersmarck, zmarła w 1729 roku.
Opracował Jerzy Czogała
Bibliografia:
Arkadiusz Kuzio-Podrucki: Henckel von Donnersmarckowie Kariera i fortuna rodu .Bytom 2003 Władysława Ślęzak Bytom za rządów Hohenzolernów i Hencklów von Donnersmarck 1532-1742. Dzieje i zabytki.
Magdalena Goik Edyta Horwat Iabella Wójcik- Kuhnel: Kobieta w dziejach i współczesności Bytomia.