Magnificat – pieśń Marii o bożym miłosierdziu

Data Wykładowca Temat
18.01.2016

Ks. Dr hab. Józef Kozyra

Profesor nadzwyczajny
w Katedrze Teologii Biblijnej Starego i Nowego Testamentu
Wydziału Teologicznego
w Uniwersytecie Śląskim

Magnificat – pieśń Marii o bożym miłosierdziu

   Od 1050 lat Polska chrześcijańska śpiewa Magnificat – pieśń Marii o bożym miłosierdziu.

Jest to radosna pieśń, którą, według Ewangelii św. Łukasza, Maria wyśpiewała w domu Elżbiety krótko po Zwiastowaniu, kiedy ta, pod wpływem Ducha Świętego, nazwała ją szczególnie szczęśliwą, błogosławioną – eulogemene – bo błogosławiony był owoc jej łona. Nie znaczy to, że tekst, który znajdujemy w Ewangelii św. Łukasza, jest dokładnym zapisem słów Marii. To, co śpiewała Maria, było surowym materiałem, przetworzonym u Łukasza na pieśń kościelną.

Maria, nawiązując do różnych wydarzeń ze Starego Testamentu, wyśpiewuje wielkość Boga i jego miłosierdzie.

Wielbi dusza moja Pana,

i raduje się duch mój w Bogu , moim Zbawcy.

Maria wyśpiewuje miłosierdzie w kontekście zbawienia, ponieważ jednak sama jest bez grzechu, więc miłosierdzie, jakie Bóg wobec niej okazał, nie dotyczy grzechu. Wielkość Boga objawia się w tym, że jest jej Zbawicielem. Zbawienie może mieć dwa aspekty: negatywny – gdy jest zbawieniem „ ode złego”, i pozytywny – gdy jest wprowadzeniem do życia bożego, do synostwa bożego, poprzez Zbawiciela. Zbawienie jest zatem czasem radości.

Bo wejrzał na uniżenie Służebnicy swojej

Mowa tu o pokorze – Maria jest pokorna i posłuszna, w przeciwieństwie do innych, pysznych i aroganckich.

Oto bowiem błogosławić mnie będą odtąd wszystkie pokolenia,

Jest to rodzaj proroctwa o kulcie Marii , który będzie przechodził z pokolenia na pokolenie.

 gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny.

„Wielkie rzeczy” – to interwencje boskie, spotkanie z bożą wszechmocą. Owe „wielkie rzeczy” uczynił Wszechmocny dla niej, a poprzez nią, dla nas wszystkich. Maria wszystko przypisuje Bogu i raduje się, że poprzez nią Bóg dokańcza dzieło Zbawienia.

 Święte jest Jego imię –

a swoje miłosierdzie na pokolenia i pokolenia [zachowuje] dla tych, co się Go boją.

Bojaźń boża jest podstawowym warunkiem właściwej postawy wobec Boga, wg Starego Testamentu.

Bać się Boga – to liczyć się z nim na co dzień.

 On przejawia moc ramienia  swego, rozprasza [ludzi] pyszniących się zamysłami serc swoich.

Moc ramienia bożego – to pomoc Boga. Bóg miłosierny nie jest Bogiem karzącym.

Strąca władców z tronu, a  wywyższa pokornych.

Głodnych nasyca dobrami, a bogatych z niczym odprawia.

To przepowiednia ostatecznego wywyższenia maluczkich.

 Ujął się za sługą swoim, Izraelem, pomny na miłosierdzie swoje -

 jak przyobiecał naszym ojcom -  

 na rzecz Abrahama i jego potomstwa na wieki.

Miłosierdzie jest jednym z najważniejszych przymiotów Boga, począwszy od Starego Testamentu, gdzie jest mowa o miłosiernym Bogu. Po hebrajsku rachamim, czyli coś, co pochodzi z matczynego łona – rechem. Taka etymologia słowa miłosierdzie oznacza, że miłość Boga jest jak miłość matki gotowej oddać wszystko dla dziecka, z sobą włącznie, jest jej czułą troską, która niestrudzenie przebacza.

   Magnificat – jest rodzajem orędzia, skierowanym do nas wszystkich, abyśmy postrzegali Boga poprzez jego miłosierdzie.

(oprac. Aleksandra Mańka-Chmura)